در کشور ما، مالیات به دو دسته تقسیم میشود:
- مالیات مستقیم
- مالیات غیر مستقیم
مالیات مستقیم، هزینهای است که بدون واسطه و به صورت مستقیم از درآمد یا دارایی فرد دریافت میشود. تمامی افرادی که در ایران زندگی و کار میکنند، مشمول پرداخت مالیات مستقیم هستند. همچنین اگر فرد در خارج از ایران زندگی میکند، اما در ایران درآمد یا اموالی دارد، باید مالیات آن را پرداخت کند.
مالیات غیر مستقیم، به صورت غیر مستقیم و با واسطه از افراد دریافت میشود؛ برای مثال وقتی شما یک کالا میخرید، مقداری از مبلغ پرداخت شده، به عنوان مالیات آن کالا به حساب میآید. یعنی به این ترتیب شما با خرید هر محصولی، در واقع علاوه بر مالیاتهای مستقیم خود، مجددا به دولت مالیات پرداخت
انواع مالیات مستقیم در ایران
الف) مالیات بر درآمد
مالیات بر درآمد مهمترین نوع مالیات است و مبنای پرداخت آن، میزان درآمد افراد یا شرکتها است. اگر فردی از چند منبع مختلف درآمد داشته باشد، برای برآورد مالیات سالانه او، یا تمام مالیاتهای درآمدهای مختلف، با هم حساب میشود یا مالیات هر کدام از درآمدها به تنهایی محاسبه میشود. افراد حقیقی و حقوقی باید میزان درآمد و سود و زیان خود را در یک اظهارنامه مالیاتی به سازمان مالیاتی تحویل دهند. به علاوه اگر فردی در داخل ایران زندگی نکند اما در این کشور درآمد داشته باشد، مشمول پرداخت خواهد بود.
انواع مالیات بردرآمد شامل :
- مالیات بر درآمد املاک
- مالیات بر درآمد کشاورزی
- مالیات بر درآمد حقوق
- مالیات بر درآمد مشاغل
- مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
- مالیات بر درآمد اتفاقی
- مالیات بر جمع درآمد ناشی از منابع مختلف
ب) مالیات بر دارایی
همانطور که از نامش پیداست، این مالیات به داراییهای فرد تعلق خواهد گرفت. در این حالت، میزان دارایی فرد محاسبه شده و بر اساس قوانین مالیاتی درصدی از آن به عنوان مالیات دارایی کم خواهد شد.
انواع مالیات بردارایی شامل :
- مالیات بر ارث
- حق تمبر
انواع مالیات های غیرمستقیم در ایران
مالیات غیر مستقیم از تمامی افراد یک کشور دریافت میشود اما دریافت آن به وضوح مالیات مستقیم نیست. در واقع هنگام خرید کالا، مبلغی بابت آن از خریدار دریافت میشود. مالیات غیر مستقیم، خود انواع مختلفی دارد:
- مالیات بر واردات
- مالیات بر ارزش افزوده
آشنایی با انواع مالیات های مستقیم
مالیات بر درآمد کشاورزی
شامل حال کسانی است که درآمدشان از کشاورزی، دامداری، پرورش زنبور عسل، پرورش ماهی، صیادی و مواردی شبیه به اینها است.
مالیات بر درآمد حقوق
این مورد در واقع برای افراد کارمند و کارگر تنظیم شده است. اگر فرد به صورت حقیقی یا حقوقی برای کسی کار کند و حقوق دریافت کند، باید از محل درآمد خود، مالیات پرداخت کند. کارفرما قبل از پرداخت حقوق کارمندان خود، ابتدا میزان مالیات را کم کرده و سپس حقوق او را پرداخت میکند. این مبلغ باید توسط کارفرما به دولت پرداخت شود.
مالیات بر درآمد مشاغل
به افرادی تعلق خواهد گرفت که شغلی در حوزه پزشکی، تجارت یا خدماتی داشته باشند که بر اساس مقدار درآمد فرد خواهد بود. میزان درآمد را خود افراد در اظهارنامه مالیاتی قید خواهند کرد. در صورتی که بعد از بازرسی مشخص شود فرد میزان درآمد خود را صادقانه اعلام نکرده، اداره مالیات بر اساس تحقیقات خود و با بررسی میزان درآمد واقعی، اظهارنامه جدیدی را تنظیم خواهد کرد.
مالیات بر درآمد اتفاقی
در آمد اتفاقی یعنی درآمدی که یک بار و به صورت غیر منتظره برای فرد پیش آمده است؛ مثلا دریافت جایزه یا بخشش زمین به کسی .به تمام درآمدی که فرد از این راه به دست خواهد آورد، مالیات تعلق میگیرد.
مالیات بر درآمد املاک
در این حالت اگر فردی دارای ملکی باشد که آن را اجاره داده و از طریق آن درآمدزایی میکند، باید مالیات آن را پرداخت کند. پرداخت این مبلغ بر عهده صاحب ملک است و مستاجر وظیفهای برای پرداخت آن ندارد. مالیات بر درآمد ملک انواع مختلفی دارد که بر اساس میزان درآمد، تعداد واحدهای اجاره داده شده و نوع اجاره متفاوت است. (چنانچه میخواهید از شرایط معافیت مالیات بر درآمد املاک آگاه شوید، مطالعه این مقاله میتواند شما را راهنمایی کند)
مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
مربوط به شرکتهایی است که از راههای مختلف کسب درآمد میکنند. این مالیات بر اساس میزان درآمد این مشاغل، محاسبه میشود و شامل درصدی از این درآمد است
مالیات بر ارث
بر اساس قوانین مربوط به ارث، اموالی که فرد از متوفی به ارث میبرد، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود. تمامی ماترک فرد متوفی، اعم از خانه، زمین، خودرو و تمامی اموال منقول و غیر منقول در داخل یا خارج ایران، بعد از کم شدن هزینههای مربوط به کفن و دفن فرد، باید برای تعیین انحصار وراثت معرفی شوند. سپس مقدار مشخصی از این اموال به عنوان مالیات بر ارث کسر خواهد شد.
مالیات حق تمبر
حتما دیدهاید که برای رسمی کردن تمامی اسناد و مدارک معتبر، باید روی آنها تمبر چسبانده شود. مالیات حق تمبر در واقع هزینهای است که دولت برای این تمبرها از افراد دریافت میکند.
آشنایی با انواع مالیات های غیر مستقیم
مالیات بر واردات
هر کالایی که توسط افراد حقیقی یا حقوقی به کشور وارد شود، مستلزم پرداخت مالیات بر واردات است. دولت این مبلغ را در راستای حمایت از تولیدات داخلی از واردکنندگان دریافت میکند و با عنوان عوارض و حقوق گمرکی شناخته میشود.
مالیات بر ارزش افزوده
مبلغی است که دولت از تفاوت ارزش کالا و خدمات با میزان ارزش مواد اولیه یا کالاهای واسطه، محاسبه میکند؛ یعنی مثلا اگر شما غذایی را به مبلغ ۲۵ هزار تومان در رستوران میل کنید، اما مبلغ تمام شده این غذا برای رستوران ۱۰ هزار تومان باشد، در واقع ۱۵ هزار تومان ارزش افزوده این غذا خواهد بود. دولت بر روی این مبلغ، مالیاتی تعیین خواهد کرد که البته فروشنده آن را از شما دریافت خواهد کرد!
جرائم مالیاتی چیست
اشخاص حقیقی و حقوقی نسبت به درآمدهایی که از طریق فعالیتهای اقتصادی به دست میآورند مکلف به پرداخت مالیات هستند. در پاسخ به این سوال که جرایم مالیاتی چیست میتوان گفت عدم انجام تکالیف مالیاتی از سوی صاحبان مشاغل و شرکتها موجب ایجاد این جرایم میشود. سازمان امور مالیاتی برای مودیان، وظایفی را در مهلتهای تعیین شده تعریف کرده که اگر در مهلت قانونی انجام نشود، علاوه بر پرداخت اصل مالیات مربوطه، مشمول قوانین جرایم مالیاتی و پرداخت آن میشود که در برخی موارد جای هیچگونه بخشیدگی نیز برای آن وجود ندارد. جرایم مالیاتی میتواند مربوط به موارد دیگری از جمله کتمان درآمد حاصل از فعالیت اقتصادی اشخاص، برآورد هزینههای غیرواقعی یا عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر نیز باشد که موجب محرومیت از تمام تسهیلات و معافیتهای مالیاتی میشود. سازمان امور مالیاتی در راستای حمایت از فعالیتهای اقتصادی برای برخی از جرایم مالیاتی، بخشش، معافیت و تشویقهایی در نظر گرفته اما از طرفی هم هیچگونه بخششی را برای برخی از تکالیف مالیاتی قائل نشده و بر انجام این موارد از سوی مودیان تاکید فراوان دارد.
انواع جرایم مالیاتی
قبل از معرفی جرایم مالیاتی، خوب است با انواع آنها آشنا شویم. سازمان مالیاتی تشویقات و تسهیلات بسیاری برای اجرای تکالیف مالیاتی تعیین نموده است؛ اما در صورتی که پس از اطلاع رسانیهای بسیار و اعطای تسهیلات باز هم اشخاص از انجام تکالیف خود امتناع نمایند، این سازمان جرایم مالیاتی زیر را بر اساس نوع جرم انجام شده، برای آنان در نظر گرفته است:
- جرایم قابل بخشش مالیاتی
- جرائم غیرقابل بخشش مالیاتی
جرایم مالیاتی قابل بخشش :
جرایم قابل بخشش مالیاتی آن دسته از جرایم مالیاتی هستند که پس از پرداخت اصل بدهی مالیاتی و در صورت احراز شرایط بخشودگی جرایم، همه و یا بخشی از این جرایم بخشوده میشود. بسیاری از جرایم مالیاتی، قابل بخشش هستند.
جرایم مالیاتی غیرقابل بخشش :
بخشی از جرایم مالیاتی هستند که تحت هیچ شرایطی بخشیده نمیشوند. سازمان مالیاتی این جرایم را جهت مجازات مجرمانی که مرتکب جرم فرار مالیاتی یا امتناع از ارائه دقیق اظهارنامه عملکرد در زمان مقرر شدهاند، اعمال میکند. در ادامه با مصادیق فرار مالیاتی و امتناع از ارائه اطلاعات دقیق و مجازاتهای متعلق به این مجرمان بیشتر آشنا میشویم.
جدول جرایم مالیاتی چگونه است؟
ما ابتدا در جدول جرایم مالیاتی، انواع جرایم و درصد مربوط به آنها را بیان میکنیم. سپس در ادامه به طور مفصل هر کدام ازانواع مختلف آن را شرح میدهیم.
جدول جرائم مالیاتی | |||
ردیف | موضوع | نرخ جریمه | |
1 | عدم پرداخت مالیات در مهلت قانونی | 2.5% به ازای هر ماه تاخیر | |
2 | عدم ارسال اظهارنامه | اشخاص حقوقی: 30% مالیات متعلق اشخاص حقیقی: 10% مالیات متعلق | |
3 | درآمدهای کتمان شده و ابراز هزینههای غیر واقعی در اظهارنامه | اشخاص حقوقی: 30% مالیات متعلق اشخاص حقیقی: 10% مالیات متعلق | |
4 | جریمه عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر | 20% مالیات هر یک از موارد | |
5 | عدم تسلیم اظهارنامه از سوی آخرین مدیران اشخاص حقوقی | 2% سرمایه پرداخت شده شخص حقوقی در تاریخ انحلال | |
6 | تسلیم اظهارنامه خلاف واقع از سوی آخرین مدیران اشخاص حقوقی | 1% سرمایه پرداخت شده شخص حقوقی در تاریخ انحلال | |
7 | مدیران تصفیه | 20% مالیات متعلق | |
8 | عدم ارسال لیست دریافتکنندگان حقوق در مهلت قانونی | 2% حقوق پرداختی | |
9 | عدم ارسال فهرست قراردادهای پیمانکاری | 1% کل مبلغ قرارداد | |
10 | مالیات تکلیفی | 10% مالیات متعلق 2.5% به ازای هر ماه تاخیر پرداخت | |
11 | دفاتر اسناد رسمی و سردفتران | 20% مالیات متعلق | |
آشنایی با انواع جرائم مالیاتی
انواع مختلف مالیات و اقداماتی که مالیات دهندگان واقعی و قانونی که ملزم به پرداخت مالیات هستند، باید بر اساس گروه بندی مشاغل مالیاتی در اظهارنامه مالیاتی خود انجام دهند، منجر به انواع جرایم مالیاتی مختلفی شده که قانون مالیات های مستقیم پیش بینی کرده است.
باتوجه به آنکه جرایم مالیاتی انواع مختلفی دارد ، برای هر کدام از آنها درصدهای متفاوت در نظر گرفته شده است. با این حال، مهمترین آنها به ترتیب مواد قانونی به شرح زیر است:
1- جریمه مالیات بر ارزش افزوده
طبق ماده ۲۲ قانون ارزش افزوده، مالیات بر ارزش افزوده باید هر سه ماه یکبار به صورت دوره ای پرداخت شود که به مؤدی فرصت پرداخت تا ۱۵ روز پس از هر دوره هم داده میشود. در غیر این صورت جریمه مالیات بر ارزش اعمال خواهد شد. مجازات های این ماده به شرح زیر است:
- مؤدیانی که در مهلت مقرر نسبت به ثبت اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نکنند، مشمول جریمه ای معادل (۷۵%) مالیات معوقه تا زمان ثبت اظهارنامه مالیاتی خواهند بود.
- جریمه ای معادل یک برابر مالیات بدهی در صورت عدم صدور فاکتور در نظر گرفته می شود.
- در صورت عدم درج صحیح قیمت کالا در فاکتور، مبلغ یک برابر مابهالتفاوت مالیات متعلق جریمه اعمال می شود.
- در صورت عدم تکمیل و درج اطلاعات صورتحساب مطابق با نمونه اعلامی، جریمه ای معادل بیست و پنج درصد (25%) مالیات متعلق تعیین خواهد شد.
- عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت یا شناسایی به بعد، جریمه ای معادل پنجاه درصد (50%) مالیات متعلق را شامل می شود.
- در صورت عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل بیست و پنج درصد (25%) مالیات متعلق جریمه اعمال می شود.
2- جریمه مالیات عملکرد
ماده 190 قانون مالیاتهای مستقیم به میزان جریمه مالیات بر عملکرد پرداخته است که بر اساس آن، چنانچه اشخاص حقیقی و حقوقی مالیات بر عملکرد هر ساله خود را در مهلت تعیین شده پرداخت نکنند مشمول پرداخت جریمهای معادل 2.5 درصد به ازای هرماه تاخیر میشود.
3- جریمه اظهارنامه مالیاتی
یکی از جرایم غیر قابل بخشش مالیاتی، عدم ارسال اظهارنامه در موعد مقرر قانونی است. بر همین اساس ماده 192 قانون مالیاتهای مستقیم بیان میکند: «در کلیه مواردی که مودی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون از بابت پرداخت مالیات مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است چنانچه نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکند، مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل سی درصد (30%) مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و ده درصد (10%) مالیات متعلق برای سایر مودیان میباشد». بنابراین، عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی مشمول جریمه 30 درصدی اشخاص حقوقی و جریمه 10 درصدی اشخاص حقیقی میشود.
4- جریمه درآمدهای کتمان شده و هزینههای غیر واقعی
طبق ماده ۱۹۲ قانون مالیات های مستقیم، مؤدیانی که درآمد خود را کتمان کرده و هزینه های غیرواقعی را در اظهارنامه خود قید کنند، مشمول جریمه غیرقابل بخشش معادل ۳۰ درصد مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و جریمه نقدی ۱۰ درصدی برای اشخاص حقیقی خواهند بود.
5– جریمه عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان
این جریمه، در ماده 193 قانون مالیات های مستقیم، مورد پیش بینی، قرار گرفته است و شرط تحقق آن، زمانی است که مودیان موظف به نگهداری دفاتر، از ارائه ترازنامه و دفاتر و صورت حساب های سود و زیان خود، به سازمان امور مالیاتی، استنکاف ورزند. که در این صورت جریمه ای معادل ۲۰ درصد مالیات هر یک از موارد مذکور خواهد بود. همچنین تبصره این ماده قانونی میگوید: عدم تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان در دوره معافیت موجب عدم استفاده از معافیت مقرر در سال مربوط خواهد شد.
6- جریمه اظهار درآمد غیرواقعی
همانطور که میدانید مودیان مکلفند میزان درآمدی که از طریق فعالیت اقتصادی به دست میآورند را در اظهارنامه مالیاتی به ثبت برسانند اما چنانچه سازمان امور مالیاتی طی بررسیهایی به میزان درآمدی مغایر با درآمد اظهار شده برسد، بر اساس ماده 194 قانون مالیاتهای مستقیم، شخص را مکلف به پرداخت جریمه غیرقابل بخشش میکند. در ماده مذکور آمده : (مودیانی که اظهارنامه آنها در اجرای مقررات ماده (158) این قانون مورد رسیدگی قرار میگیرد، در صورتی که درآمد مشمول مالیات مشخصه قطعی با رقم اظهار شده از طرف مودی بیش از پانزده درصد (15%) اختلاف داشته باشد علاوه بر تعلق جرایم مقرر مربوط که قابل بخشودن نیز نخواهد بود تا سه سال بعد از ابلاغ مالیات مشخصه قطعی از هرگونه تسهیلات و بخشودگیهای مقرر در قانون مالیاتها نیز محروم خواهند شد)
7– جریمه مدیران شرکت
این جریمه مربوط به مدیران شرکتها است. بر اساس ماده 195 قانون مالیاتهای مستقیم جریمه تخلف آخرین مدیران شخص حقوقی از لحاظ عدم تسلیم اظهارنامه موضوع ماده (114) این قانون ظرف مهلت مقرر یا تسلیم اظهارنامه خلاف واقع به ترتیب عبارت است از دو درصد (2%) و یک درصد (1%) سرمایه پرداخت شده شخص حقوقی در تاریخ انحلال.
8- جریمه مدیران تصفیه
مدیران تصفیه از لحاظ قانونی نمیتوانند دارایی یک شخص حقوقی را پیش از تصفیه امور مالیاتی، تقسیم کنند، در صورت انجام این امر مشمول پرداخت جریمه میشوند. بر اساس ماده 196 قانون مالیاتهای مستقیم ، جریمه تخلف مدیر یا مدیران تصفیه در مورد تقسیم دارایی شخص حقوقی قبل از تصفیه امور مالیاتی شخص حقوقی یا قبل از سپردن تأمین مقرر موضوع ماده (118) این قانون معادل بیست درصد (20%) مالیات متعلق خواهد بود که از مدیر یا مدیران تصفیه وصول میگردد.
9- جریمه عدم ارسال لیست حقوق و قرارداد پیمانکاری
شخصی که موظف به ارسال لیست حقوق دستمزد کارکنان و همچنین قرارداد پیمانکاران است در صورتی که از انجام این کار در موعد مقرر خودداری کند مشمول جرایم مالیاتی میشود.
بر اساس ماده 197 قانون مالیاتهای مستقیم (نسبت به اشخاصی که به شرح مقررات این قانون مکلف به تسلیم صورت یا فهرست یا قرارداد یا مشخصات راجع به مودی میباشند، در صورتی که از تسلیم آنها در موعد مقرر خودداری و یا بر خلاف واقع تسلیم نمایند، جریمه متعلق در مورد حقوق عبارت خواهد بود از دو درصد (2%) حقوق پرداختی و در خصوص پیمانکاری یک درصد (1%) کل مبلغ قرارداد و در هر حال با مودی متضامنا مسئول جبران زیان وارده به دولت خواهند بود)
10- جریمه مالیاتهای تکلیفی
یکی دیگر از انواع جرایم مالیاتی، جریمه عدم پرداخت مالیات تکلیفی است. در واقع عدم تعهد نسبت به مالیاتهای تکلیفی نیز مشمول جرایم مالیاتی با نرخ 10 درصد و به ازای هر ماه تاخیر 2.5 درصد است.
بر اساس ماده 199 قانون مالیاتهای مستقیم ،هر شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مودیان دیگر است در صورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسئوولیت تضامنی که با مودی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جریمهای معادل ده درصد (10%) مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و دو و نیم درصد (5/2%) مالیات به ازای هر ماه نسبت به مدت تأخیر از سررسید پرداخت، خواهد بود. چنانچه مالیات توسط دریافتکننده وجوه پرداخت شود، در این صورت جریمه دو و نیم درصد(5/2%) موضوع این ماده تا تاریخ پرداخت مالیات توسط مودی مزبور از مکلفین به کسر و ایصال مالیات، مطالبه و وصول خواهد شد
11- جریمه دفاتر اسناد رسمی و سردفتران
دفاتر اسناد رسمی در برابر وظایف مالیاتی که به آنها سپرده شده اگر مرتکب تخلف شوند، سازمان امور مالیاتی بر اساس قانون آنها را مشمول پرداخت جرایم مالیاتی میکند. طبق ماده 200 قانون مالیاتهای مستقیم (در هر مورد که به موجب مقررات این قانون تکلیف یا وظیفهای برای دفاتر اسناد رسمی مقرر گردیده است در صورت تخلف علاوه بر مسئولیت تضامنی سردفتر با مودی در پرداخت مالیات یا مالیاتهای متعلق مربوط، مشمول جریمهای معادل بیست درصد (20%) آن نیز خواهد بود و در مورد تکرار به )مجازات حبس تعزیری درجه شش» نیز با رعایت مقررات مربوط محکوم خواهد شد.
12– جریمه عدم ارسال صورت معاملات فصلی
مؤدیانی که باید در نظام مالیاتی ثبت نام کنند مکلف هستند طبق ماده 169 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم فهرست معاملات خرید و فروش هر فصل خود همراه با اطلاعات هویتی طرف معامله را به صورت الکترونیکی تا یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل به سازمان مالیاتی ارسال کنند. متخلفین از این امر باید به اندازه 1% مبلغ کل معاملاتی که ارسال نکرده اند جریمه پرداخت کنند که این جرایم مالیاتی ماده 169 نیز جزء موارد بخشودگی میباشد.
13– جریمه عدم ارسال اظهارنامه ارث
وقتی فردی فوت میکند بازماندگان(وراث) باید لیست اموال و داراییهای به جا مانده فرد فوت شده را طی اظهارنامهای ظرف مدت یکسال پس از فوت وی به سازمان مالیاتی ارسال کنند و اگر طی مدت مشخص شده این تکلیف انجام نشود سازمان امور مالیاتی هیچکدام از هزینه های کفن و دفن و دیون متوفی را نمی پذیرد ولی باید توجه داشت که از ابتدا سال 1395 عدم تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث هیچگونه جریمه ای ندارد.
14– جریمه عدم ارسال اظهارنامه شركت های منحل شده
وقتي به هر علتي مديران يك شركت تصميم بگيرند كه شركتشان را منحل كنند بايد بابت دارايیها و بدهيها يك اظهارنامه نامه عدم فعالیت شرکت به سازمان ارائه كنند. اين مديران اگر اظهارنامه در زمان مشخص شده ارائه ندهند، طبق ماده 195 قانون مالياتهاي مستقيم مشمول جريمه معادل 2% سرمايه شركت ميشوند و حالا اگر اظهارنامه بدهند ولي بر خلاف واقعيت باشد بايد به اندازه 1% سرمايه شركت جريمه مالياتي را پرداخت كنند.
اگر نسبت به مالیات تشخیصی خود از سمت سازمان امور مالیاتی اعتراض دارید، با استفاده از نمونه متن اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، اعتراض خود را به سازمان مالیاتی اعلام کنید.
15– جریمه عدم پرداخت حق تمبر مالیاتی
پس از اینکه شرکتها در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسیدند، یکی از وظایفی که باید انجام شود این است که به اداره امور مالیاتی نزدیک شرکت شان مراجعه کنند و به اندازه نیم در هزار ضرب در مبلغ سرمایه شرکت که ثبت شده است مالیات به اسم حق تمبر مالیاتی را پرداخت کنند و قصور از انجام این تکلیف طبق ماده 51 قانون مالياتها منجر به جریمه مالیاتی به اندازه 2 برابر رقم مالیات حق تمبر خواهد شد و البته قابل بخشودگی میباشد
16– جریمه عدم پلمپ دفاتر قانونی
یکی دیگر از تکالیفی که تمامی شرکتها و برخی از صاحبان مشاغل پس از ثبت شرکت دارند این است که برای ثبت اتفاقات مالی که طی سال برای شرکت یا کسب و کارشان به وجود میآید باید درخواست دفاتر قانونی را از طریق سایت و به صورت الکترونیکی انجام دهند و این کار را باید قبل از شروع سال مالی انجام دهند. مثلا برای ثبت فعالیتهای سال 1401 باید تا پایان سال 1400 این کار را انجام داده باشند و اگر به هر علتی یادشان برود که این کار را انجام دهند، بر اساس ماده 193 قانون ماليات مستقيم مشمول جریمهای به مبلغ 20% مالیات خواهند شد.
17– جریمه عدم پرداخت مالیات سکه
هر سال سازمان مالیاتی اعلام میکند، افرادی که از بانک مرکزی سکه خریداری میکنند باید مالیات آن را هم پرداخت کنند. از یک تعداد کمتر سکه خریداری شده صرفا باید تا پایان مرداد ماه مالیات را پرداخت کنند که در صورت عدم پرداخت به ازاء هر یک ماه که از آخر مرداد بگذرد باید 2.5% مالیات مربوطه، جربمه پرداخت کنند و برای افرادی که بیش از مقدار تعیین شده توسط سازمان از بانک مرکزی سکه بخرند باید علاوه بر اینکه مالیاتش را پرداخت میکنند، اظهارنامه مالیاتی هم تا آخر مرداد به سازمان ارسال کنند.
18– جریمه عدم صدور صورتحساب
طبق ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم کلیه اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل که باید در نظام مالیاتی ثبت نام کنند باید برای انجام معاملات خود صورتحساب صادر کنند و این صورتحساب باید حاوی اطلاعات طرف معامله هم باشد. البته قانون این اجازه را داده که اطلاعات افرادی که کالا یا خدماتی را برای مصرف شخصی خویش خریداری میکنند (مصرف کننده نهایی) و افرادی که به فعالیت کشاورزی اشتغال دارند در صورتحساب قید نشود.
در صورتی که اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل صورتحساب صادر نکنند یا اطلاعات طرف مقابل از جمله کد اقتصادی یا کد ملی را ننویسند یا از کد اقتصادی دیگران سوء استفاده کند مشمول جریمه به مبلغ 2% مبلغ معامله خواهد شد که قابل بخشودگی است.
19- جریمه عدم ارسال صورت معاملات فصلی مؤدیانی که باید در نظام مالیاتی ثبت نام کنند مکلف هستند طبق ماده 169 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم فهرست معاملات خرید و فروش هر فصل خود همراه با اطلاعات هویتی طرف معامله را به صورت الکترونیکی تا یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل به سازمان مالیاتی ارسال کنند. متخلفین از این امر باید به اندازه 1% مبلغ کل معاملاتی که ارسال نکرده اند جریمه پرداخت کنند که این جرایم مالیاتی ماده 169 نیز جزء موارد بخشودگی میباشد.
بخشودگی جرایم مالیاتی
همان گونه که در توضیحات بالا درباره جرایم صحبت شد دو نوع جریمه در قانون وجود دارد که شامل جرایم قابل بخشودگی و غیر قابل بخشودگی میباشد. جرایم غیر قابل بخشودگی که تکلیفشان مشخص است و بی هیچ کم و کاستی باید به سازمان مالیاتی پرداخت شود. در مورد جرایم قابل بخشودگی معمولا روال این گونه است که اگر بابت اصل مالیات، بدهی داشته باشیم اول باید این مبلغ را پرداخت کنیم و بعد با نوشتن نامه به سازمان درخواست بخشودگی کنیم و این را هم مهم است که بدانید که ممیزین مالیاتی میتوانند تمام جرایم یا بخشی از جرایم را ببخشند و فقط میشود چانه زنی زد تا مبلغ این جرایم را کم کرد.
جدول بخشودگی جرایم مالیاتی
شرح جریمه | مبلغ جریمه مالیاتی | نوع جریمه |
عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی برای شرکتها و صاحبان مشاغل | 30 % مالیات متعلق | غیر قابل بخشودگی |
عدم ارسال اظهارنامه برای سایر مؤدیان مالیاتی | 10 % مالیات متعلق | غیر قابل بخشودگی |
درآمد کتمان شده و یا هزینههای غیر واقعی و سوری | 30 % مالیات متعلق | غیر قابل بخشودگی |
عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر | 20 % مالیات برای هر کدام | قابل بخشودگی |
عدم پرداخت مالیات در موعد تعیین شده | 2.5 % مالیات برای هر ماه | قابل بخشودگی |
عدم تسلیم صورت یا فهرست حقوق | 2 درصد حقوق پرداختنی | قابل بخشودگی |
جرایم مربوط به قانون مالیات بر ارزش افزوده | مطابق توضیحات ذکر شده | قابل بخشودگی |