انواع کمیسیون های شهرداری
بر اساس وظایفی که قانون برای شهرداری تعریف کرده است، مهمترین کمیسیون‌های شهرداری که به رسیدگی به تخلفات می‌پردازند عبارت‌اند از:
- کمیسیون ماده 100
- کمیسون ماده 77
- کمیسیون ماده 99
- کمیسیون ماده 5
- کمیسیون ماده۷
- کمیسیون ماده ۱۲
در ادامه مطلب به بررسی و توضیح هر یک از این کمیسیونها و وظایفی که دارند خواهیم پرداخت.
وظیفه کمیسیون های شهرداری چیست؟
همانطور که در مقدمه مطلب بیان شد، هر یک از کمیسیون‌های شهرداری وظایفی دارد. در یک تعریف کلی اما باید بگوییم که کمیسیون‌های شهرداری مسئول رسیدگی به تخلفات هستند. بسته به این که تخلف مذکور چیست، کمیسیون مشخصی به آن رسیدگی خواهد کرد. کمیسیونها پس از بررسی تخلف اقدام به صدور رأی خواهند کرد. آرای صادره از کمیسون‌های شهرداری قطعی و غیرقابل تجدیدنظر است، اما اشخاص می‌توانند به این آرا در دیوارن عدالت اداری اعتراض نمایند0
کمسیون ماده 100 شهرداری
به طور کلی وظیفه این کمیسیون رسیدگی به تخلفات ساختمان از نظر اصول شهرسازی ، فنی یا بهداشتی و قطع تأسیسات و بناهای خلاف مشخصات مندرج در پروانه و صدور پروانه ساختمانی و نظارت بر فعالیت های ساختمانی در محدوده و حریم شهرها است.
مطابق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، مالکین املاک و اراضی که قصد انجام عملیات ساختمانی، یا هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی در محدوده شهریا حریم آن را دارند می بایست قبل از انجام هر عملیاتی از شهرداری پروانه اخذ نمایند.
در غیر این صورت شهرداري می‌تواند از ساخت و ساز ساختمان های بدون پروانه يا مخالف مفاد پروانه بوسيله مأمورين خود اعم از آن كه ساختمان در زمين محصور يا غير محصور واقع باشد جلوگيري نماید در راستای اجرای ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارت کشور, دادگستری, نماینده شورای اسلامی, نماینده شهرداری، در داخل شهرداری تشکیل شده که وظیفه رسیدگی به تخلفات ساختمانی و تعیین تکلیف در خصوص این تخلفات را دارد.
از جمله تخلف‌هایی که در زمینه ساخت و ساز انجام میشود، به شرح زیر است:
- احداث بنا و ملک بدون داشتن پروانه یا خارج از پروانه و مازاد بر آن
- عدم احداث پارکنیک در ساختمان یا غیرقابل استفاده بودن پارکنیگ
- عدم استحکام بنا
- تجاوز به حریم و معابر شهری
- عدم رعایت استانداردهای شهرسازی
- تغییر کاربری زمین بدون داشتن مجوزهای لازم
- تخلف تراکم مازاد
- تخلفات مهندس ناظر
- رسیدگی به عدم رعایت حدود پروانه.
کمیسون ماده 77
وظیفه آن رسیدگی به اختلاف مالیات دهنده(مؤدی) و شهرداری در خصوص عوارض شهری می باشد.
این کمیسیون مرکب از نمایندگان وزارت کشور و دادگستری و انجمن شهرمی باشد. تصمیم کمیسیون مزبور قطعی است. بدهی‌هایی که طبق تصمیم این کمیسیون تشخیص شود، طبق مقررات اسناد لازم‌الاجرا به‌وسیله اداره ثبت قابل وصول می‌باشد. اجرای ثبت مکلف است بر طبق تصمیم کمیسیون مزبور به صدور اجرائیه و وصول طلب شهرداری مبادرت نماید. در نقاطی که سازمان قضائی نباشد، رئیس دادگستری شهرستان یک نفر را به نمایندگی دادگستری تعیین مینماید و در غیاب انجمن شهر انتخاب نماینده انجمن از طرف شورای شهرستان به عمل خواهد آمد.
کمسیون ماده 99
وظیفه رسیدگی به ساخت و سازهای غیرمجاز و غیرقانونی در خارج از حریم مصوب شهرهارا دارد. این کمیسیون مرکب از نمایندگان وزارت کشور، قوه قضاییه و وزارت مسکن و شهرسازی است که در استانداری ها تشکیل میشود. کمیسیون نسبت به صدور رای قله بنا یا جریمه معادل ۵۰ تا ۷۰ درصد قیمت روز اعیانی تکمیل شده اقدام مینماید.
شهرداری ها مکلفند در مورد حریم شهر اقدامات زیر را انجام دهند:
1- تعیین حدود حریم و تهیه نقشه جامع شهرسازی با توجه به توسعه احتمالی شهر
2 – تهیه مقرراتی برای کلیه اقدامات عمرانی از قبیبل قطعه بندی و تفکیک اراضی- خیابان کشی- ایجاد باغ و ساختمان – ایجاد کارگاه و کارخانه و همچنین تهیه مقررات مربوط به حفظ بهداشت عمومی مخصوص به حریم شهر با توجه به نقشه عمرانی شهر.
کمیسیون ماده 5
از معروفترین کمیسیون های شهرداری بوده که مهمترین وظیفه اش بررسی و تصویب طرح های تفصیلی و تغییر کاربری است.
اعضای کمیسیون ماده 5 شامل استاندار (یا معاون عمرانی او)، شهردار شهر ذی‌ربط، نماینده وزارت مسکن و شهرسازی، نماینده وزارت جهاد کشاورزی، نماینده سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، نماینده شورای اسلامی شهر و نماینده سازمان نظام مهندسی متخصص در معماری یا شهرسازی بدون حق رأی میشود. با توجه به توضیحات بیان‌شده، می‌توان گفت وظایف کمیسیون ماده 5 عبارت است از:
1 – بررسی و تصویب طرح‌های تفصیلی شهری
2 – بررسی و تغییرات طرح‌های تفصیلی شهری
در کمیسیون ماده ۵ معمولاً تصمیماتی اتخاذ می شود که با تأثیرات جدی در وضعیت تراکم ساختمان ها و سطح اشغال و کاربری همراه است. این موضوع موجب می شود بسیاری از شهروندان که احساس می کنند منافع شان در معرض خطر قرار گرفته اعتراضات خود را آغاز کنند.
کمیسیون ماده۷
با اسم کمیسیون قطع اشجار شناخته می شود و وظیفه جلوگیری از تخریب باغات و فضاهای سبز را در محدوده شهرها بر عهده دارد.
هر نوع درخواست برای قطع کردن درختان باید به این کمیسیون داده شود و پس از بررسی‌های دقیق این کمیسیون باید بر اساس خواسته درخواست‌کننده اعم از مالکان خصوصی یا شهرداری نظر خود را اعلام کند.
امکان اجازه گرفتن برای قطع درختان توسط هر ذی‌نفعی وجود دارد؛ اما مسئله قابل‌توجه این است که اگر افراد هر نوع عملی که موجب نابودی و قطع درختان میشود را بدون اخذ مجوز از این کمیسیون انجام دهند فعالیت آن‌ها غیرقانونی تلقی شده و موجبات جبران خسارت و جریمه برای افراد به وجود می‌آورد.
اگر شهرداری قصد صدور پروانه ساختمانی در محدوده شهری برای عرصه‌هایی با مساحت بیشتر از 500 مترمربع را داشته باشد، موظف است پیش از صدور پروانه از کمیسیون ماده 7 اجازه بگیرد.
ترکیب اعضای آن به شرح ذیل است:
الف) یکی از اعضای شورای اسلامی شهر به انتخاب شورا
ب) یک نفر به انتخاب شهردار ترجیحاً معاون شهرسازی و یا معاون خدمات شهری شهرداری
ج) مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز و در صورت عدم وجود سازمان پارکها و فضای سبز در شهرداری، مسئول فضای سبز شهرداری
جلسه با حضور هر 3 عضو برای رسمی است و تصمیمات نیز با نظر اکثریت اعضا معتبر خواهد بود.
کمیسیون ماده 12
وظیفه شناسایی اراضی بایر و موات را بر عهده دارد. اراضی بایر به زمین هایی گفته می شود که سابقه عمران و احیا دارند و در حال حاضر استفاده نمی شوند. اراضی موات زمین هایی هستند که تا به حال سابقه عمران و احیا نداشته اند.
این کمیسیون در وزارت راه و شهرسازی و با حضور سه نفر از نمایندگان این دستگاه در هر استان تشکیل می شود. کمیسیون ماده 12 زیر نظر مدیرکل مربوطه فعالیت نموده و به پرونده ها رسیدگی می کند.