745674-750x350

کمیسیون‌های شهرداری

شهرداری یک نهاد عمومی است که وظایف مختلفی را در راستای امور شهری انجام می‌دهد. شهرداری برای انجام وظایف خود، نیاز به منابع مالی دارد. یکی از این منابع مالی، عوارض و مالیاتی است که از شهروندان دریافت می‌شود. نهاد شهرداری بخش‌های مختلف و کمیسیون‌های مختلفی دارد که هر یک از این کمیسیون‌‌ های شهرداری وظایف مخصوص به خود را دارند. در یک تعریف جزئی‌تر، باید بگوییم که کمیسیون‌های شهرداری وظیفه رسیدگی به تخلفات در زمینه‌های مختلف را دارند. برای مثال، کمیسیون 100 شهرداری وظیفه رسیدگی به تخلفات ساختمانی را داشته و کمیسیون ماده 77 نیز مرجع رسیدگی به اختلافات میان پرداخت‌کنندگان عوارض و شهرداری می‌باشد.از آنجایی که افراد باید با توجه به شکایتی که دارند به یکی از این کمیسیون‌ها مراجعه کنند، در نتیجه بهتر است که با وظیفه هر یک از این کمیسیون‌های شهرداری آشنا باشند. در همین راستا در این نوشتار قصد داریم تا به توضیح انواع کمیسیون‌های شهرداری بپردازیم0

انواع کمیسیون های شهرداری

بر اساس وظایفی که قانون برای شهرداری تعریف کرده است، مهم‌ترین کمیسیون‌های شهرداری که به رسیدگی به تخلفات می‌پردازند عبارت‌اند از:

  1. کمیسیون ماده 100
  2. کمیسون ماده 77
  3. کمیسیون ماده 99
  4. کمیسیون ماده 5
  5. کمیسیون ماده۷
  6. کمیسیون ماده ۱۲

در ادامه مطلب به بررسی و توضیح هر یک از این کمیسیون‌ها و وظایفی که دارند خواهیم پرداخت.

وظیفه کمیسیون های شهرداری چیست؟

همانطور که در مقدمه مطلب بیان شد، هر یک از کمیسیون‌های شهرداری وظایفی دارد. در یک تعریف کلی اما باید بگوییم که کمیسیون‌های شهرداری مسئول رسیدگی به تخلفات هستند. بسته به این که تخلف مذکور چیست، کمیسیون مشخصی به آن رسیدگی خواهد کرد. کمیسیون‌‌ها پس از بررسی تخلف اقدام به صدور رأی خواهند کرد. آرای صادره از کمیسون‌های شهرداری قطعی و غیرقابل تجدیدنظر است، اما اشخاص می‌توانند به این آرا در دیوارن عدالت اداری اعتراض نمایند0

کمسیون ماده 100 شهرداری

به طور کلی وظیفه این کمیسیون رسیدگی به تخلفات ساختمان از نظر اصول شهرسازی ، فنی یا بهداشتی و قطع تأسیسات و بناهای خلاف مشخصات مندرج در پروانه و صدور پروانه ساختمانی و نظارت بر فعالیت های ساختمانی در محدوده و حریم شهرها است.

مطابق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، مالکین املاک و اراضی که قصد انجام عملیات ساختمانی، یا هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی در محدوده شهریا حریم آن را دارند می بایست قبل از انجام هر عملیاتی از شهرداری پروانه اخذ نمایند.

در غیر این صورت شهرداري می‌تواند از ساخت و ساز ساختمان های بدون پروانه يا مخالف مفاد پروانه بوسيله مأمورين خود اعم از آن كه ساختمان در زمين محصور يا غير محصور واقع باشد جلوگيري نماید در راستای اجرای ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارت کشور, دادگستری, نماینده شورای اسلامی, نماینده شهرداری، در داخل شهرداری تشکیل شده که وظیفه رسیدگی به تخلفات ساختمانی و تعیین تکلیف در خصوص این تخلفات را دارد.

از جمله تخلف‌هایی که در زمینه ساخت و ساز انجام می‌شود، به شرح زیر است:

  1. احداث بنا و ملک بدون داشتن پروانه یا خارج از پروانه و مازاد بر آن
  2. عدم احداث پارکنیک در ساختمان یا غیرقابل استفاده بودن پارکنیگ
  3. عدم استحکام بنا
  4. تجاوز به حریم و معابر شهری
  5. عدم رعایت استانداردهای شهرسازی
  6. تغییر کاربری زمین بدون داشتن مجوزهای لازم
  7. تخلف تراکم مازاد
  8. تخلفات مهندس ناظر
  9. رسیدگی به عدم رعایت حدود پروانه.

 

کمیسون ماده 77

وظیفه آن رسیدگی به اختلاف مالیات دهنده(مؤدی) و شهرداری در خصوص عوارض شهری می باشد.

این کمیسیون مرکب از نمایندگان وزارت کشور و دادگستری و انجمن شهرمی باشد. ‌ تصمیم کمیسیون مزبور قطعی است. بدهی‌هایی که طبق تصمیم این کمیسیون تشخیص شود، طبق مقررات اسناد لازم‌الاجرا به‌وسیله ‌اداره ثبت قابل وصول می‌باشد. اجرای ثبت مکلف است بر طبق تصمیم کمیسیون مزبور به صدور اجرائیه و وصول طلب شهرداری مبادرت نماید. در‌ نقاطی که سازمان قضائی نباشد، رئیس دادگستری شهرستان یک نفر را به نمایندگی دادگستری تعیین می‌نماید و در غیاب انجمن شهر انتخاب نماینده ‌انجمن از طرف شورای شهرستان به عمل خواهد آمد.

کمسیون ماده 99

وظیفه رسیدگی به ساخت و سازهای غیرمجاز و غیرقانونی در خارج از حریم مصوب شهرهارا دارد. این کمیسیون مرکب از نمایندگان  وزارت کشور، قوه قضاییه و وزارت مسکن و شهرسازی است که در استانداری ها تشکیل میشود. کمیسیون نسبت به صدور رای قله بنا یا جریمه معادل ۵۰ تا ۷۰ درصد قیمت روز اعیانی تکمیل شده اقدام مینماید.

شهرداری ها مکلفند در مورد حریم شهر اقدامات زیر را انجام دهند:

1-  تعیین حدود حریم و تهیه نقشه جامع شهرسازی با توجه به توسعه احتمالی شهر

2 – تهیه مقرراتی برای کلیه اقدامات عمرانی از قبیبل قطعه بندی و تفکیک اراضی- خیابان کشی- ایجاد باغ و ساختمان – ایجاد کارگاه و کارخانه و همچنین تهیه مقررات مربوط به حفظ بهداشت عمومی مخصوص به حریم شهر با توجه به نقشه عمرانی شهر.

کمیسیون ماده 5

از معروفترین کمیسیون های شهرداری بوده که مهمترین وظیفه اش بررسی و تصویب طرح های تفصیلی و تغییر کاربری است.

اعضای کمیسیون ماده 5 شامل استاندار (یا معاون عمرانی او)، شهردار شهر ذی‌ربط، نماینده وزارت مسکن و شهرسازی، نماینده وزارت جهاد کشاورزی، نماینده سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، نماینده شورای اسلامی شهر و نماینده سازمان نظام مهندسی متخصص در معماری یا شهرسازی بدون حق رأی می‌شود. با توجه به توضیحات بیان‌شده، می‌توان گفت وظایف کمیسیون ماده 5 عبارت است از:

1 –  بررسی و تصویب طرح‌های تفصیلی شهری

2 –  بررسی و تغییرات طرح‌های تفصیلی شهری

در کمیسیون ماده ۵ معمولاً تصمیماتی اتخاذ می شود که با تأثیرات جدی در وضعیت تراکم ساختمان ها و سطح اشغال و کاربری همراه است. این موضوع موجب می شود بسیاری از شهروندان که احساس می کنند منافع شان در معرض خطر قرار گرفته اعتراضات خود را آغاز کنند.

کمیسیون ماده۷

با اسم کمیسیون قطع اشجار شناخته می شود و وظیفه جلوگیری از تخریب باغات و فضاهای سبز را در محدوده شهرها بر عهده دارد.

هر نوع درخواست برای قطع کردن درختان باید به این کمیسیون داده شود و پس از بررسی‌های دقیق این کمیسیون باید بر اساس خواسته درخواست‌کننده اعم از مالکان خصوصی یا شهرداری نظر خود را اعلام کند.

امکان اجازه گرفتن برای قطع درختان توسط هر ذی‌نفعی وجود دارد؛ اما مسئله قابل‌توجه این است که اگر افراد هر نوع عملی که موجب نابودی و قطع درختان می‌شود را بدون اخذ مجوز از این کمیسیون انجام دهند فعالیت آن‌ها غیرقانونی تلقی شده و موجبات جبران خسارت و جریمه برای افراد به وجود می‌آورد.

اگر شهرداری قصد صدور پروانه ساختمانی در محدوده شهری برای عرصه‌هایی با مساحت بیشتر از 500 مترمربع را داشته باشد، موظف است پیش از صدور پروانه از کمیسیون ماده 7 اجازه بگیرد.

ترکیب اعضای آن به شرح ذیل است:

الف) یکی از اعضای شورای اسلامی شهر به انتخاب شورا

ب) یک نفر به انتخاب شهردار ترجیحاً معاون شهرسازی و یا معاون خدمات شهری شهرداری

ج) مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز و در صورت عدم وجود سازمان پارکها و فضای سبز در شهرداری، مسئول فضای سبز شهرداری

جلسه با حضور هر 3 عضو برای رسمی است و تصمیمات نیز با نظر اکثریت اعضا معتبر خواهد بود.

کمیسیون ماده 12

وظیفه شناسایی اراضی بایر و موات را بر عهده دارد. اراضی بایر به زمین هایی گفته می شود که سابقه عمران و احیا دارند و در حال حاضر استفاده نمی شوند. اراضی موات زمین هایی هستند که تا به حال سابقه عمران و احیا نداشته اند.

این کمیسیون در وزارت راه و شهرسازی و با حضور سه نفر از نمایندگان این دستگاه در هر استان تشکیل می شود. کمیسیون ماده 12 زیر نظر مدیرکل مربوطه فعالیت نموده و به پرونده ها رسیدگی می کند.

kargar

کارگر و کارفرما

تعریف کارگر

طبق قانون کارگر و کارفرما، کارگر کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند.

این که در این ماده از عبارت “کسـی است که” استفاده شده به این معنا است که کارگر باید شخص حقیقی باشد و یک موسسه یا شرکت که شخص حقوقی است نمی تواند عنوان کارگر را به خود بگیرد.

مطابق با این ماده، کارگر از حقوقی مانند حق دریافت مزد و مزایا برخوردار است. میزان دستمزد سالانه کارگرو مزایایی که به او تعلق می‌گیرد، هر ساله توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود. از این رو هر انسانی با هر سطح از تحصیلات و با هر عنوان شغلی، اگر با دستور کارفرما، کار انجام دهد و در مقابل آن، مزد یا حقوق دریافت کند، کارگر است و مشمول قانون کار می‌‌باشد و باید حقوق خود را طبق قانون کار دریافت کند .

در قانون کار، فرقی بین کار یدی و کار فکری نیست و هر دو نوع کار مورد حمایت قانون کار قرار گرفته است. مثلاً اگر یک پزشکی برای یک بیمارستان یا یک موسسه پژوهشی فعالیت کند، کارگر محسوب شده وشامل این ماده خواهد شد

کارگر کارش جنبه تبرعی و مجانی ندارد. یعنی در برابر کاری که انجام می دهد مزد دریافت می دارد و لذا شخصی که از روی خیرخواهی در موسسه ای خیریه یا محیط آموزشی کار می کند. کارگر تلقی نمی شود، از طرفی انتفاعی یا غیرانتفاعی بودن و یا تولیدی و صنعتی بودن موسسه تعیین کننده نیست. و طبعا موسسات فرهنگی نیز می توانند کارگر داشته باشند. قابل ذکر است در مواردی که اشخاصی برای موسسه ای تبرعاً کار می کنند چنانچه وجوهی از جانب اشخاص ثالث به آنها پرداخت شود. و یا برای تشویق و قدردانی به طور مقطعی پاداشی به آنها پرداخت شود تغییری در موضوع نخواهد داد.

همانطور که عنوان کارگر اهمیتی ندارد. عنوان دریافتی او نیز مهم نیست. یعنی کسی که روزمزد کار می کند. یا هفتگی و ماهانه حق الزحمه اش را دریافت می نماید یا محاسبات در پرداخت مزدش به صورت کارمزدی باشد کارگر است.

تعریف کارفرما

کارفرما شخصی حقیقی (انسان) یا حقوقی (شرکت) است که کارگر به درخواست او و در مقابل دریافت حق‌الزحمه برای او کار می‌کند.

قراردادکار

ماده 7 قانون کار می گوید قرارداد کار، قراردادی شفاهی یا کتبی است که به موجب آن کارگر در مقابل دریافت حق العمل، کاری را برای مدت موقت یا غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد

قرارداد کار باید شامل مشخصات دقیق طرفین و موارد زیر باشد:

  1. نوع کار
  2. حقوق یا مزد و جزئیات کامل مزایا از قبیل حق مسکن، حق عائله‌مندی، حق فرزندان، حق خواروبار و …
  3. ساعت‌های کار، تعطیلات و مرخصی‌ها
  4. محل انجام کار
  5. تاریخ امضای قرارداد و مدت آن
  6. شرایط و نحوه فسخ قرارداد و سایر مسائلی که عرف و عادت شغل یا محل ایجاب می‌کند.

شروط باطل در قرارداد کارگر و کارفرما

  1. ساعات مازاد بر ساعت قانونی (44 ساعت کار در هفته) بدون پرداخت اضافه کاری
  2. کارگر حق استفاده از مرخصی استحقاقی را نداشته باشد
  3. عدم استفاده کارگر از تعطیل هفتگی
  4. حقوق در قبال کارکرد 7 ساعت 20 دقیقه در روز کمتر از حداقل مصوب شورای عالی کار باشد
  5. پرداخت حق بیمه به صورت نقدی به کارگرو یا توافق برعدم پرداخت حق بیمه.
  6. فسخ قرارداد و اخراج کارگر با تصمیم کارفرما.
  7. توافق بر عدم دریافت سایر حقوق مالی مانند عیدی ، سنوات و غیره باطل است

در چه صورتی قرارداد کار به پایان می رسد؟

  1. فوت کارگر
  2. بازنشستگی کارگر
  3. انقضاء مدت در قرارداد های کار با مدت موقت و عدم تجدید صریح یا ضمنی آن
  4. پایان کار در قرارداد هایی که مربوط به کار معین است
  5. استعفای کارگر
  6. از کارافتادگی کلی کارگر

سرکارگر و نماینده کارفرما کیست

در برخی از کارگاه‌ها، کارگران با نظارت سرکارگر یا نماینده کارفرما مشغول به کار می‌شوند و گزارش کار‌های خود را به سرکارگر یا نماینده می‌دهند. سرکارگر یا نماینده واسطۀ میان سایر کارگران و کارفرما می‌باشند و وظیفۀ نظارت بر کارگران و ارائۀ آموزش‌های لازم را به‌عهده دارند و کارگر ساده را تحت نظر می‌گیرند. کارگر باید علاوه بر کارفرما از دستورات نماینده کارفرما تبعیت کند.

باید توجه داشت که اختیارات نماینده کارفرما مطلق نبوده و صرفا در محدوده ای است که کارفرما برای نماینده معین کرده است. و چنانچه شخص نماینده، تعهدی مازاد بر اختیارات (تفویضی از طرف کارفرما) به کارگران بدهد، باید در مقابل کارفرما پاسخگو بوده و حق شکایت و پیگیری برای کارفرما محفوظ است. (البته این تخلف نماینده، ارتباطی به کارگران نداشته و به هر حال کارفرما مسئول انجام آن تعهد می باشد.)

در مورد حقوق و مزایای سرکارگر نیز مانند سایر کارگران اقدام می‌شود. ولی کارفرما و سرکارگر می‌توانند در مورد حقوق و مزایای بیشتر از حقوق و مزایای قانون کار نیز به توافق برسند.

وظایف و تعهدات کارفرما در مقابل کارگران چیست

  1. رعایت شرایط قانون کار
  2. پرداخت به موقع حق السعی کارگران
  3. پرداخت حق السنوات کارگران
  4. بیمه کردن کارگران
  5. پرداخت مطالبات معوقه کارگران درپایان کار
  6. تسلیم گواهی انجام کار
  7. تامین ایمنی کارگاه، ماشین آلات و وسایل حفظ سلامت کارگران
  8. نبود تبعیض و کار اجباری
  9. وظایف مربوط به ارائه‌ خدمات رفاهی توسط کارفرما

وظایف و تعهدات کارگران در مقابل کارفرما چیست

  1. اجرای شخصی کار
  2. مراعات امانت
  3. اجرای دستور های کارفرما
  4. رعایت مقررات انضباطی کارگاه
  5. رعایت دقت در انجام کار

سن کار در ایران

سن کار در ایران قواعد خاصی دارد. اما استخدام افراد کمتر از پانزده سال تمام ممنوع است. طبق قانون نیز کارگری که بین پانزده تا هجده سال سن دارد کارگر نوجوان نامیده می‌شود. این فرد برای استخدام توسط سازمان تأمین اجتماعی باید آزمایش پزشکی انجام دهد.

از جمله مهمترین قوانین حمایتی برای کارگران نوجوان عبارتند از:

  1. ساعات کار روزانه نوجوان نیم ساعت کمتر از ساعات معمول کارگران بزرگسال است.
  2. ارجاع کار اضافی به کارگر نوجوان ممنوع است.
  3. انجام کار در شب برای کارگر نوجوان ممنوع است.
  4. ارجاع کارهای سخت و زیان آور و خطرناک و حمل بار بیش از حد مجاز با دست و بدون وسایل مکانیکی برای کارگر نوجوان ممنوع است.
  5. انجام کارهایی که برای سلامت یا اخلاق کارگر نوجوان زیان آور است به تشخیص وزارت کار و امور اجتماعی ممنوع است.

طرق اثبات وجود رابطه کارگری

1بیمه :

ماده 148 قانون کار کارفرمایان را مکلف به بیمه نمودن کارگران مشغول در واحد خود نموده است. پرداخت حق بیمه توسط کارفرما قوی ترین دلیل برای اثبات وجود رابطه کارگری و کارفرمایی است.

2 – قرارداد:

وجود قرارداد کتبی معتبر بین کارفرما و کارگر نیز یکی دیگر از روش های اثبات رابطه است.  هر چند طبق تبصره ماده 10 قانون کار نسخه ای از قرارداد باید به کارگر تحویل گردد اما در عمل خیلی از کارفرمایان از تحویل آن امتناع می ورزند که موجب بروز مشکلاتی برای کارگر در اثبات وجود رابطه یا مزایایی بالاتر از قانون می گردد.

3 اقرار کارفرما :

هر چند اقرار کارفرما ، دلیل ای قوی به وجود رابطه کارگری و کارفرمایی است اما در بعضی موارد نادر با توجه به اینکه ممکن است کارگر با کارفرمایی برای پرداخت حق بیمه های گذشته به توافق برسد ، مراجع به دیگر امارات یا دلایل نیز توجه می کنند.

4واریز حقوق :

واریز حقوق به طور مرتب و ماهیانه به حساب کارگر از سوی کارفرما نیز روش دیگری برای اثبات وجود رابطه کاری است. این نکته قابل توجه است  بر اساس بند 4 دستورالعمل شماره 41 وزارت كار، در صورت توافق کارگر و کارفرما مبنی بر واریز حقوق به حساب کارگر ؛ شماره حساب بایستی در قرارداد کار ذکر شود اما در عمل با توجه به آوردن قید در صورت توافق، بیشتر کارفرمایان یا بدون ذکر شماره حساب و یا به صورت دستی به كارگران حقوق پرداخت مي كنند و در قبال آن از كارگر رسيدي أخذ مي كنند كه تمام حقوق و مزايا را كارگر دريافت كرده است. در هر صورت واریز حقوق به حساب بانکی و ارایه پرینت آن از سوی کارگر ، از اسناد موید وجود رابطه است.

5تحقیق محلی یا بازرسی:

کارگر مطابق با ماده 89 آیین نامه دادرسی کار می تواند از مرجع رسیدگی درخواست تحقیق محلی نماید. در این موارد معمولاً بازرس با مراجعه به محل کار و تحقیق از کارفرما ،سایر افراد ، و دیگر امارات موجود اقدام به ارایه گزارش می نماید.

6 – سایر :

روش های فوق الذکر مهمترین و بهترین راه برای اثبات وجود رابطه کاری است اما از امارات دیگری نیز می توان بهره جست هرچند از قدرت اثباتی کمتری برخوردارند. از جمله وجود کارت ورود و خروج ، نامه های درخواست مرخصی و توافق کارفرما، نامه های نمایندگی کارگر از طرف شرکت و مواردی از این دست که قرینه ای برای وجود رابطه کارگری و کارفرمایی است.

شکایت کارگر از کارفرما تحت چه شرایطی مورد قبول است؟

شکایت کارگر از کارفرما در صورتی در سامانه جامع روابط کار مورد پذیرش قرار می‌گیرد که در آن نقض قانون صورت بگیرد. در ادامه برای روشن شدن مضع برخی از موارد پذیرفته شده در این زمینه را مورد بررسی قرار می‌دهیم

 

مواردی که کارگر امکان شکایت از کارفرما را دارد:

  1. عدم بستن قرارداد کارفرما با کارمند یا کارگر
  2. عدم پرداخت حقوق توسط کارفرما
  3. بیمه نکردن کارگر توسط کارفرما
  4. دادن حقوق کمتر از سقف تعیین شده توسط قانون
  5. اخراج کردن کارگر یا کارمند بدون دلیل
  6. جریمه کردن کارگر و کم کردن حقوق آن
  7. اضافه کار کشیدن از کارگر و عدم پرداخت مزد آن
  8. استفاده از کارگر در روزهای تعطیل بدون پرداخت مزد آن

مراجع رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما

قانون‌گذار در ماده 157 قانون کار، به معرفی مراجع صالح رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما می‌پردازد. شرح قانون به شکل زیر است:

“هرگونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کارآموزی، موافقت‌نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کارآموز و یا نمایندگان آن‌ها در شورای اسلامی کار و در صورتی که شورای اسلامی کار در کارگاهی نباشد از طریق انجمن صنفی کارگران و یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش از طریق هیات تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد.”

با تفسیر قانون فوق، می‌توان نتیجه گرفت که این اختلافات با روش های زیر قابل حل و فصل شدن هستند:

شورای اسلامی کار

شورای اسلامی کار را می‌توان اولین مرحله برای حل اختلاف کارگر و کارفرما معرفی کرد. این مرجع در ماده 157 قانون کار نیز نام برده شده است. شورای اسلامی کار، اولین مرجع حل اختلافاتی است که بین کارگر یا کارآموز و کارفرما که ناشی از عدم اجرای قانون کار، قرارداد کارآموزی، موافقت نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی ایجاد کرده است. در صورتی که کارفرما، کارگر یا کارآموز یا نماینده قانونی آن‌ها نتوانند در شورای اسلامی کار به توافق برسند یا این شورا در واحد وجود نداشته باشد، مشکل باید از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل شود.

هیات تشخیص

در صورتی که اختلاف کارگر و کارفرما در مرحله اول حل نشد و به عبارت ساده‌تر دو طرف دعوا نتوانستند به سازش برسند، حل دعوا به هیات تشخیص ارجاع داده می‌شود. شکایت در هیات تشخیص بررسی می‌شود و رأی مقتضی صادر می‌شود. این رأی، قابل اعتراض در هیات حل اختلاف کارگری است. اگر شما در صورتی که به رأی صادر شده اعتراض داشته باشید، می‌توانید آن را دنبال کنید.

هیات حل اختلاف کار

حل اختلاف کارگر و کارفرما زمانی به این مرحله می‌رسد که یکی از طرفین دعوا به حکم صادر شده در هیات تشخیص شکایت داشته باشد. این هیات از سه نفر نمایندگان دولت (مدیرکل کار و امور اجتماعی استان یا نماینده او، فرماندار شهرستان یا نماینده او و رئیس دادگستری شهرستان یا نماینده او)، سه نفر نمایندگان کارگران به انتخاب کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان یا کانون انجمن‌های صنفی کارگران یا مجمع نمایندگان کارگران واحدهای منطقه و در نهایت سه نفر نمایندگان کارفرمایان به انتخاب مدیران واحدهای منطقه تشکیل می‌شود. روند رسیدگی به شکایت و نحوه تشکیل جلسات دادرسی درست، طبق قوانین کار تعیین می‌شوند. رأی صادر شده توسط این هیات، لازم‌الاجرا است.

دیوان عدالت اداری

همانطور که اشاره کردیم، رأی هیات حل اختلاف کار لازم‌الاجرا است؛ اما اگر یکی از دو طرف دعوا به این حکم نیز معترض باشد، می‌تواند اعتراض خود را از طریق دیوان عدالت اداری پیگیری کند. دیوان عدالت اداری طبق اصل 173 قانون اساسی “به منظور رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأمورین یا واحدها یا آیین‌نامه‌های دولتی و احقاق حقوق آن‌ها ” پا به عرصه گذاشته است و به عنوان مرجع رسیدگی به اعتراضات، آرا و تصمیمات قطعی مراجع اختصاصی اداری معرفی شده است

????????????????????????????????????????????????????????????

دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری چیست ؟

به طور کلی چنانچه حقوق مردم توسط نهادهای دولتی و عمومی به هر دلیلی رعایت نشود مرجعی جهت رسیدگی به این موارد در نظر گرفته شده است، این مرجع دیوان عدالت اداری نام دارد.

در حقیقت دیوان عدالت اداری مهم ترین مرجع رسیدگی به شکایت های مردم از دستگاه های اداری و اجرایی در کشور محسوب می شود که بر اساس اصل ۱۷۳ قانون اساسی زیر نظر رئیس قوه قضائیه اداره می شود و متشکل از شعب بدوی، تجدید نظر، هیات عمومی و هیات های تخصصی است.

در اصل 173 قانون اساسی آمده است:

به ‌منظور رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مأمورین یا واحدها یا آئین‌ نامه ‌های دولتی و احقاق حقوق آنها، دیوانی به نام دیوان عدالت اداری زیر نظر رئیس قوه قضائیه تأسیس می‌گردد. حدود اختیارات و نحوه‌ عمل این دیوان را قانون تعیین می‌ کند.

هدف از تشکیل این مرجع احقاق حقوق مردم و برقراری عدالت عمومی است. همچنین این دیوان صلاحیت دارد تا آیین نامه های مغایر با قوانین کشور و احکام شرعی را باطل نماید.

از آنجا که دیوان عدالت اداری تنها مرجع تظلم خواهی مردم از دستگاه های اداری و اجرایی است و احکام صادره از سوی قضات این دیوان بسیار حائز اهمیت بوده و برای برخی حیاتی به شمار می رود از همین رو دقت در رسیدگی به پرونده ها و همچنین تسریع زمان رسیدگی از مهم ترین خواسته های مردم است.

وظایف دیوان عدالت اداری

  • رسیدگی به اعتراضات و شکایات مردم از اقدامات و تصمیماتی که توسط سازمانها، موسسات و وزارتخانه ها و شهرداری ­ها و سازمان تامین اجتماعی ، نهادهای انقلابی، شرکت های دولتی صورت می­ گیرد در حیطه صلاحیت دیوان عدالت اداری است.
  • رسیدگی به شکایات، اعتراضات و آرای قطعی هیات های رسیدگی به تخلفات اداری، کمیسیون موضوع ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها و هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما رسیدگی می کند.
  • دیوان به شکایاتی که از جانب کارمندان دولتی، قضات، مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری اعم از کشوری و لشکری از جهت ضایع شدن حقوق استخدامی صورت می ­گیرد رسیدگی می کند.
  • طبق ماده ۷۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، در صورتی که رئیس قوه قضائیه یا رئیس دیوان،رأی قطعی شعب دیوان را خلاف بیّن شرع یا قانون تشخیص دهند، رئیس دیوان می تواند پرونده را مجدداً در معرض رسیدگی ماهوی و صدور رأی توسط یکی از شعب دیوان قرار دهد. این امر به عنوان یکی ازشیوه های استثنایی تجديدنظر در آراء صادره توسط شعب دیوان به شمار می آید.
  • علاوه بر این در قانون دیوان، امکان اعاده دادرسی مورد شناسایی قرارگرفته است. در موارد ادعای خلاف شرع بودن مصوبه ، دستورالعمل ، آیین نامه یا بخشنامه های دستگاههای اجرایی از سوی شاکی موضوع به شورای محترم نگهبان ارجاع و نظر این شورا ملاک عمل خواهد بود.

ساختار دیوان عدالت اداری

ساختار دیوان عدالت اداری شامل بخش های زیر می باشد:

1  – شعب دیوان عدالت اداری

 

شعب دیوان عدالت اداری، که در مراکز استان ها بوده و صلاحیت رسیدگی به دعاوی شهروندان در مقابل دولت را دارا می باشند. این شعب شامل شعب بدوی و شعب تجدید نظر هستند که برای طرح شکایت در دیوان عدالت اداری، لازم است به سامانه ساجد مراجعه نموده و درخواست خود را ثبت نمود.

  • شعب بدوی :

در شعب بدوی دیوان عدالت اداری، با توجه به اسناد و مدارکی که طرفین دعوا ارائه داده اند و همچنین بر اساس دادخواست موجود، رای نهایی صادر می شود. هر نوع ظلمی که در حق افراد در سازمان های دولتی از جمله سازمان تامین اجتماعی، شهرداری ها و … صورت گیرد، در شعب بدوی قابل پیگیری است. در شعب بدوی یک رئیس یا علی البدل رئیس حضور دارد که رای نهایی را در شعبه بدوی صادر می کند.

  • شعب تجدید نظر:

بررسی های اولیه پرونده ها در شعب بدوی انجام می شود و شعب تجدید نظر در دیوان برای وقتی است که افراد به رای صادر شده از شعب بدوی در دیوان، اعتراض داشته باشند و خواستار بررسی مجدد رای صادر شده و تجدید نظر می باشند. در شعب تجدید نظر، یک رئیس و دو مستشار حضور دارند که جلسه با حضور دو عضو نیز رسمیت خواهد داشت. مدیریت شعبه تجدید نظر بر عهده رئیس شعبه می باشد، اما در صورتی که در یک پرونده رای دو مستشار مخالف ریاست شعبه تجدید نظر باشد، رای نهایی رای اکثریت قضات خواهد بود.

2 – هیئت عمومی دیوان عدالت اداری

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری،که دارای صلاحیت رسیدگی به مقررات دولتی خلاف شرع، قانون یا خارج از صلاحیت قوه مجریه می باشد. مهمترین وظیفه هیئت عمومی دیوان عدالت اداری کشور که به دستور ریاست این دیوان تشکیل می‌شود رسیدگی به آرای صادره متعارض در یک موضوع یکسان صادره از شعب تجدیدنظر یا بدوی است از سوی بنابر نص ماده ۹۰ این قانون هر گاه در موضوع واحد حداقل ۵ رای مشابه از ۲ یا چند شعبه دیوان نیز صادر شده باشد، رئیس دیوان می تواند موضوع را در هیئت عمومی مطرح و تقاضای تسری را نسبت به موضوعات مشابه نماید؛

3 – هیئت تخصصی دیوان دالت اداری

هیأت  تخصصی دیوان عدالت اداری، به مواردی که در صلاحیت هیات عمومی است، به طور ابتدایی رسیدگی می نماید.

اموری که مطابق قانون در صلاحیت هیئت عمومی دیوان است، ابتدا به هیئت‌های تخصصی مرکب از حداقل پانزده نفر از قضات دیوان که در دسته­ای از دعاوی قابل‌طرح در دیوان از تخصص برخوردارند، ارجاع می‌شود. درصورتی‌که نظر اکثریت مطلق هیئت تخصصی بر قبول شکایت و ابطال مصوبه باشد، پرونده به همراه نظریه هیئت جهت اتخاذ تصمیم به هیئت عمومی ارسال می‌شود؛ اما درصورتی‌که نظر سه‌چهارم اعضاء هیئت تخصصی بر رد شکایت باشد، رأی به رد شکایت در دیوان عدالت اداری صادر می‌کند.

این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور، از سوی رئیس دیوان یا ده نفر از قضات ديوان قابل‌اعتراض است. در صورت اعتراض و یا درصورتی‌که نظر اکثریت کمتر از سه‌چهارم اعضاء بر رد شکایت باشد، پرونده به همراه نظریه هیئت تخصصی در هیئت عمومی مطرح و اتخاذ تصمیم می‌شود.

4 – دفاتر استانی دیوان عدالت اداری

دفاتر استانی دیوان عدالت اداری مستقر در مرکز هر استان می باشند، مرکز اصلی دیوان عدالت اداری در شهر تهران است، اما به منظور راحتی دسترسی مردم در سراسر کشور، در مرکز هر استان یک دفتر استانی دیوان عدالت اداری تاسیس شده است. این دفاتر در زمینه پذیرش و ثبت دادخواست های شهروندان به فعالیت پرداخته و به راهنمایی مراجعه کنندگان می پردازند.

5 – اجرای احکام

با توجه به ضرورت احقاق حقوق و اعاده حقوق تضییع شده شهروندان در پرتو آراء قطعی دیوان عدالت اداری و اصل لزوم تبعیت آراء قضایی، نهادها و دستگاههای اجرایی موضوع صلاحیت دیوان عدالت اداری مکلفند آراء دیوان را پس از ابلاغ به فوریت اجراء نمایند. لکن به‌ منظور اجراء احكام صادره از شعب ديوان، شعبی از اجراء احكام در هر معاونت تشکیل شده است که زيرنظر يكي از معاونان مربوط انجام وظیفه مینماید و از تعداد کافی دادرس اجرای احکام، مدیر دفتر و کارمند برخوردار است. شعب دیوان پس از ابلاغ رأی به محکومٌ ‌علیه یک نسخه از آن را به انضمام پرونده به شعبه اجرای احکام مربوط ارسال می‌نمایند. محکومٌ‌ علیه مکلف است ظرف مدت یک ماه نسبت به اجرای کامل آن یا جلب رضایت محکومٌ ‌له اقدام و نتیجه را به‌طور کتبی به واحد اجرای احکام دیوان گزارش نماید. در غیر این صورت، مستنکف با رأي شعبه صادركننده حكم، به انفصال موقت از خدمات دولتي تا پنج سال و جبران خسارت وارده محكوم مي‌شود.

آدرس و تلفن دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری در تهران واقع شده است و در قانون محل دیگری برای تشکیل جلسات رسیدگی در نظر گرفته نشده است این امر از این لحاظ مهم است که اگر حتی در دادگستری مراکز استان‌ها جلسه‌ای با عنوان دیوان عدالت اداری تشکیل شود از لحاظ قانونی معتبر نمیباشد آدرس دیوان عدالت اداری واقع در تهران، بزرگراه شهید ستاری، بلوار مخبری، نبش خیابان ایران زمین می‌باشد.

شماره تلفن مرکز اپراتور دیوان عدالت اداری ۵۱۲۰۲۰۲۴-۰۲۱ و ۹-۵۱۲۰۱-۰۲۱ می باشد.

مراحل طرح دعوا در دیوان عدالت اداری؛

قبل از هر اقدامی برای طرح دعوا بایستی به این نکته بسیار مهم توجه نمایید که به دعاوی مطروحه در دیوان عدالت اداری باید حتماً به طرفیت واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها سازمان ها موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری و سازمان تامین اجتماعی و غیره باشند به عبارتی ساده تر اگر خوانده دعوای شما بخش خصوصی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی باشد دادخواست شما رد میشود.

1 – ثبت و تقدیم دادخواست

قدم اول در طرح دعاوی در دیوان عدالت اداری ثبت و تقدیم دادخواست می باشد شما می توانید با مراجعه مستقیم به دیوان عدالت اداری یا دفاتر خدمات قضایی دادخواست خود را ثبت کنید همچنین می توانید از طریق سامانه جدید و افتتاح ساجد پس از ثبت نام مراجعه به دفاتر کل دادگستری مرکز استان ها اقدام به ثبت دادخواست نمایید. ماده ۱۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مشخصات مورد نیاز برای دادخواست را بیان کرده است که به اختصار عبارتند از مشخصات شاکی، مشخصات طرف شکایت، نام و نام خانوادگی، موضوع شکایت و خواسته، شرح شکایت ،مدارک و دلایل مورد استناد، امضا یا اثر انگشت، مدرک اثبات کننده سمت شاکی می بایست تصویر برابر با اصل شده یا سند ترجمه شده( اگر به زبانی غیر از فارسی باشد) را نیز پیوست دادخواست خود نماید.

به این منظور ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام و احراز هویت کنید و با استفاده از رمز عبور سامانه ثنا فرایند ثبت نام در سامانه ساجد را به سرانجام برسانید علاوه بر ثبت دادخواست میتوانید از طریق این سامانه پرونده‌های خود در دیوان عدالت اداری را نیز پیگیری کنید (البته به صورت محدود) مشاهده و پیگیری ابلاغیه و پرونده ها در دیوان عدالت اداری؛

۲- ارجاع

دومین مرحله برای طرح شکایت در دیوان عدالت اداری ارجاع دادن دادخواست به شعبه رسیدگی کننده است. رئیس دیوان یا معاون او دادخواست‌ها را ثبت کرده و سپس به شعبه ارجاع می‌دهند.

پس از ثبت شکایت از طریق سامانه ساجد شما می توانید تا زمانی که پرونده در حالت ارجاع به معاونت قرار می گیرد روند پرونده را در سامانه ساجد ملاحظه بفرمایید اما پس از این مرحله پیگیری پرونده و ابلاغیه ها از سامانه ثنا امکان پذیر است به همین دلیل باید قبل از هر اقدامی و برای طرح هر دعوایی حتماً نسبت به ثبت سامانه ثنا اقدام نمایید البته لازم به ذکر است که پیگیری پرونده هایی که مربوط به اعمال ماده های ۷۹ و ۸۰ قانون دیوان عدالت اداری باشد از طریق سامانه ساجد امکان پذیر است لازم است به صورت خلاصه این موارد را شرح دهیم

ماده ۷۹: چنانچه رئیس قوه قضاییه یا رئیس دیوان عدالت اداری رای قطعی یکی از شعب دیوان را خلاف بین شرع یا قانون تشخیص دهد فقط برای یکبار با ذکر دلیل پرونده را برای رسیدگی ماهوی و صدور رای به شعبه هم عرض ارجاع می‌دهند رای صادره قطعی است

تبصره؛ اگر رای قطعی موضوع این ماده از شعبه بدوی صادر شده باشد، پرونده برای صدور رای به شعبه تجدید نظر ارجاع می‌گردد
ماده ۸۰: اگر اشخاص نسبت به آیین نامه ها و مصوبات دولتی در هیئت عمومی دیوان عدالت اداری شکایتی داشته باشند می توانند شکایت خود را با تقدیم دادخواست از این هیئت پیگیری نمایند . علاوه بر موارد ذکر شده بالا شما می توانید با استفاده از شماره های پیام کوتاه ۳۰۰۰۹۶۹۹ یا ۵۰۰۰۲۹ نیز از خدماتی از قبیل

  1. دریافت آخرین وضعیت پرونده با ارسال شماره پرونده و رمز شخصی
  2. دریافت رمز شخصی با ارسال شماره پرونده
  3. دریافت شعبه رسیدگی کننده و آدرس
  4. ارائه پیشنهاد و انتقادات بهره مند شوید.

برای دریافت نحوه استفاده از این خدمات عدد صفر را به شماره های مذکور ارسال نمایید پیگیری و مشاهده رای، بر اساس ماده ۶۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پس از صدور و ثبت دادنامه دفتر شعبه ۵ روز فرصت دارد آن را برای ابلاغ به طرفین ارسال نماید منظور از ابلاغ ، ابلاغ فیزیکی می باشد.

۳-  فرآیند رسیدگی

در سومین مرحله طرح دعوا در دیوان، فرآیند رسیدگی دادخواست توسط قاضی انجام می‌شود. قاضی در این مرحله طرف شکایت را در جریان چنین دادخواستی قرار می‌دهد. سپس فرآیند رسیدگی را به طور کامل انجام می‌دهد.

4 – صدور رأی

اکنون نوبت به آن رسیده که کار صدور رأی دیوان عدالت اداری انجام شود. در واقع، در این مرحله تحقیقات تکمیل و رسیدگی پایان می‌یابد. یک هفته بعد از اینکه ختم رسیدگی اعلام شد، نسبت به انشای رأی اقدام می‌شود. رأی صادر شده چند قسمت دارد.

این بخش‌ها عبارتند از:

  • تاریخ، شماره دادنامه، شماره پرونده
  • مرجع رسیدگی و نام و نام خانوادگی رئیس یا دادرس شعبه
  • مشخصات شاکی و وکیل، قائم مقام و یا نماینده قانونی او با قید اقامت
  • مشخصات طرف شکایت و وکیل یا نماینده قانونی او با قید محل اقامت
  • موضوع شکایت و خواسته
  • گردش کار
  • رأی با ذکر دلایل، مستندات، جهات، اصول و مواد قانونی
  • امضای رئیس یا دادرس علی ‌البدل و مهر شعبه

 

 

5 – ابلاغ رأی

پنج روش برای ابلاغ در این امور در نظر گرفته شده است

  1. ابلاغ رای صادره از طریق دفتر شعبه صادر کننده رای
  2. اقدام به ابلاغ از طریق اداره ابلاغ دیوان و به موجب مقررات قانون آیین دادرسی مدنی
  3. مبادرت به ابلاغ از طریق پست الکترونیک یا نمابر به ادارات دولتی یا شکات چنانچه تقاضای قبلی برای استفاده از این روش نموده باشند
    پس چنانچه طرفین این نوع ابلاغ را انتخاب نکرده باشند ابلاغ از این طریق فاقد اثر قانونی خواهد بود
  4. ابلاغ از طریق دفاتر اداری دیوان در مراکز استانی واقع در دادگستری مرکز استان
  5. ابلاغ به وسیله دادگستری محل اقامت طرفین پرونده
    البته در حال حاضر را از طریق سامانه سنا نیز قابل پیگیری و رویت می باشد اهمیت تاریخ ابلاغ رای از آن لحاظ است که تاریخ ابلاغ رای ابتدای مهلت تجدیدنظرخواهی از رای صادره است همچنین بنا بر ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب هیچ حکم یا قراری را نمی توان اجرا نمود مگر به صورت حضوری و یا به صورت دادنامه یا رونوشت گواهی شده آن به طرفین یا وکیل آنان ابلاغ شده باشد پس اگر ابلاغ به درستی محقق نشود صدور رای مفهوم واقعی را از دست می دهد

6 – شکایت نسبت به رأی یا تجدید نظر خواهی

با توجه به این که تمام رأی‌های صادر شده امکان تجدید نظر دارند، شاکی یا طرف شکایت می‌تواند دادخواست تجدید نظر خود را به دیوان ارسال کرده تا شعب تجدید نظر رأی را مجدد بررسی کنند. اگر حکم خارج از موضوع شکایت، بیش از مقدار خواسته شده یا متضاد با مفاد حکم باشد، مهلت اعاده دادرسی در دیوان عدالت اداری ۲۰ روز خواهد بود.

بعد از اعتراض به رأی دادگاه بدوی، سه حالت پیش می‌آید:

  • دادگاه تجدید نظر با تأکید به مفاد قانون و اصول حقوقی بودن رأی دادگاه بدوی، آن را تأیید کند.
  • دادگاه تجدید نظر با تصحیح اشتباهات نگارشی، عددی، اسم طرفین شکایت و مواردی از این دست، رأی دادگاه بدوی را تأیید کند.
  • دادگاه تجدید نظر رأی دادگاه بدوی را صحیح ندانسته و رأی جدیدی صادر کند.

7 – اجرای احکام

بعد از اینکه رأی درباره دادخواست تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری صادر شد، واحد اجرای احکام دیوان عدالت اداری باید رأی را اجرا کنند. مدت زمان اجرای احکام در دیوان عدالت اداری ۱ ماه از ابلاغ رأی توسط دیوان عدالت اداری خواهد بود.

اگر فرد یا مرجعی که شکایت برایش صادر شده است، از اجرا حکم سر باز زند، واحد اجرای احکام باید این مسئله را به دیوان عدالت اداری اطلاع بدهد. در این حالت شعب پرونده را خارج از نوبت بررسی کرده و دستورات لازم برای اجرای رأی را به واحد اجرای احکام صادر می‌کند.

سایت پیگیری پرونده در دیوان عدالت اداری

سامانه ساجد، سامانه ثبت و پیگیری درخواست و دادخواست ها در دیوان عدالت اداری است. در حال حاضر موارد زیر در سامانه ساجد انجام می شود:

  • ثبت دادخواست های بدوی و تجدیدنظر
  • ثبت و پیگیری درخواست اعمال ماده ۷۹، (درخواست بررسی مجدد رای شعبه، توسط رییس دیوان)
  • ثبت و پیگیری درخواست ماده ۸۹ (درخواست بررسی تعارض آرای شعب و صدور رای وحدت رویه) از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
  • ثبت دادخواست اعاده دادرسی (ماده ۹۸)
  • ثبت دادخواست اعتراض ثالث (ماده ۵۷)
  • ثبت دادخواست ورود ثالث (ماده ۵۵)
  • ثبت و پیگیری درخواست ابطال مصوبات در هیات عمومی دیوان (درخواست ماده ۸۰)
  • ارسال پاسخ اخطار رفع نقص، ارسال لوایح و نامه ها به بخش های مختلف در دیوان عدالت اداری
  • درگاه گزارش دهی مصوبات و مقررات مانع تولید و جهش اقتصادی

قابل ذکر است که برای ثبت نام در این سامانه بایستی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید.

آیا می توان دادخواست های بدوی، تجدیدنظر، اعاده دادرسی، ورود ثالث یا اعتراض ثالث خود را در سامانه ثنا ویرایش کرد؟

آخرین مرحله ثبت دادخواست، پرداخت هزینه می باشد. تا زمانی که پرداخت هزینه انجام نشده باشد، امکان ویرایش دادخواست وجود دارد. در صورتی که پرداخت هزینه انجام شد دیگر امکان ویرایش ندارید و همچنین در صورتی که پرونده نقص داشته باشد و کارشناس دبیرخانه پرونده را جهت رفع نقص به شما بازگرداند، امکان ویرایش دادخواست را دارید.

دستور موقت در دیوان عدالت اداری کشور

طبق مواد 40- 34 قانون دیوان، شعب دیوان عدالت می­ توانند حسب تقاضای شاکی، درصورتی‌که شاكي مدعي شده باشد كه اجرای اقدامات يا تصميمات يا آراء قطعي يا خودداري از انجام‌وظیفه توسط دستگاه طرف شکایت و یا اجرای مقرره مورد اعتراض، سبب ورود خسارتي مي‌گردد كه جبران آن غيرممكن يا متعسر است، مبادرت به صدور دستور موقت نمایند.

tamin

تأمین اجتماعی

مقدمه

تمام افرادی که جزو کارکنان ادارات و ارگان های کشور محسوب می شوند، اعم از رسمی و پیمانی، از تمام امکانات تامین اجتماعی برخوردار بوده و تحت حمایت این سازمان قرار می گیرند. از امکانات تامین اجتماعی می توان به بازنشستگی، بیمه بیکاری، فوت، از کارافتادگی و … اشاره کرد. افراد در طول دوره خدمت خود ماهانه حق بیمه پرداخت می کنند که این حق بیمه از حقوق آن ها کسر می شود تا بتوانند از بیمه درمانی استفاده کرده و همچنین در زمان بازنشستگی، بیمه بیکاری و مواقع دیگر مثل از کار افتادگی از مزایای تامین اجتماعی برخوردار شوند.تامین اجتماعی چه خدماتی ارائه می دهد؟

تامین اجتماعی خدمات و تعهدات خود را به دو صورت به بیمه شدگان ارائه می دهد: خدمات و تعهدات کوتاه مدت و بلند مدت. خدمات کوتاه مدت تامین اجتماعی شامل غرامت دوران بارداری، مستمری دوران بیکاری (بیمه بیکاری)، غرامت دستمزد دوران بیماری و … می شود. خدمات بلند مدت نیز شامل پرداخت مستمری بازنشستگان، مستمری بازماندگان، مستمری از کار افتادگی و … خواهد بود.

به طور کلی برخی از مزایای بیمه تامین اجتماعی شامل موارد زیر می باشد:

  1. داشتن دفترچه­‌های درمانی
  2. فراهم بودن امکان استفاده از خدمات درمانی و پزشکی رایگان درمانگاه‌‌ها و بیمارستان‌‌های خود تامین اجتماعی
  3. امکان بازنشستگی و دریافت کردن مستمری
  4. پرداخت عیدی بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی
  5. دارا بودن بیمه ازکارافتادگی
  6. بیمه بیکاری
  7. کمک­‌های بلاعوض در مواردی مثل ازدواج
  8. پرداخت هزینۀ درمان‌هایی (به‌‌جزعمل‎‌های زیبایی)
  9. پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی
  10. مشاهده سوابق بیمه تامین اجتماعی از طریق سایت
  11. کمک هزینه های زایمان
  12. کمک هزینه های بارداری
  13. مستمری برای بازماندگان کارکنان فوت شده

مشمولین بیمه تامین اجتماعی

به طور کلی مشمولین بیمه تامین اجتماعی به دو دسته ذیل تقسیم می شوند :

1 – بیمه اجباری  :

تمام کسانی که تحت شمول و مخاطب قانون کار قرار می گیرند یعنی کارگران و کارفرمایان در این دسته جای می گیرند. آن طور که در ماده چهار قانون تامین اجتماعی آورده شده است. مشمولین این قانون عبارتند از :

‌الف ) افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می ‌کنند.
ج ) دریافت‌کنندگان مستمری های بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت.

2 – بیمه خویش فرما یا غیر اجباری :

کسانی که تحت بیمه اجباری قرار نمی گیرند و به هر علتی کارفرما ندارند می توانند خود را بیمه اختیاری یا خویش فرما کنند. به غیر از آن اگر در گذشته کارفرما داشته و بیمه اجباری داشتید اما به هر علتی قطع همکاری کرده اید می توانید از طریق بیمه خویش فرما و به صورت پرداخت منظم حق بیمه، همچنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرید.

مشمولان بیمه تأمین اجتماعی که سابقه پرداخت حداقل شش ماه حق بیمه را داشته و بدون میل و اراده خودشان بیکار شده باشند، می توانند بیمه بیکاری دریافت کنند . برای دریافت بیمه بیکاری لازم است حداقل ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری این موضوع به واحد کار و امور اجتماعی اطلاع داده شده و در سامانه جامع روابط کار یا سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری ثبت نام به عمل آید.

 

شکایت از بیمه تأمین اجتماعی

گاهی پیش می­ آید که افرادی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند، به دلایلی از خدمات این سازمان رضایت کافی را نداشته وبه دنبال مرجعی برای طرح شکایت علیه بیمه تامین اجتماعی می­گردند.

همچنین ممکن است کارمندان و مسئولین این سازمان در انجام بعضی خدمات کوتاهی کرده و باعث ضرر و زیان به برخی افراد شوند.

طبق اظهارنظر مدیرکل دفتر امور حقوقی سازمان تامین اجتماعی، با توجه به این­که ۳.۵ میلیون بازنشسته تحت پوشش سازمان در کشور وجود دارد، می­توان گفت موارد زیادی از شکایت‌ها به بیمه بازنشستگان، احکام حقوقی، سنوات و اعتراضاتی در زمینه تعیین حقوق و دستمزد و … مربوط می‌شود

نحوه شکایت از بیمه تامین اجتماعی

رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی، اخیرا طی یک نشست خبری اعلام کرد که مرکز اطلاع رسانی ۱۴۲ از این پس با کادری ویژه و مجرب از کارشناسان ارشد تامین اجتماعی به فعالیت خود ادامه می ­دهد.

شهروندان تهران می توانند با شماره گیری ۱۴۲ و باقی شهرها با شماره گیری ۱۴۲-۰۲۱ و ارسال پیام به ۵۰۰۰۱۴۲ مشکلات بیمه ای خود را اعلام نمایند و مشاوره های لازم در این زمینه را دریافت کنند.

علاوه بر آن اگر از شعبه شکایت دارید، می توانید به شعبه مرکزی یا دفتر مرکزی تامین اجتماعی مراجعه کنید و در صورت شکایت از خود سازمان تامین اجتماعی، باید به دیوان عدالت اداری مراجعه کنید

شکایت از تامین اجتماعی به دیوان عدالت اداری

شکایت از سازمان تامین اجتماعی به دیوان عدالت اداری به دو صورت امکانپذیراست:

1 –   شکایتی است که از طرف افراد بیمه شده با توجه به برخی از تصمیمات و عملکردهای سازمان تامین اجتماعی به دیوان عدالت اداری مطرح می گردد.

۲ – نوع دیگری از شکایت وجود دارد که مربوط به سازمان تامین اجتماعی است و دراین شکایت درخواست ابطال آیین نامه ها و بخشنامه هایی است که بعضا” توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی مطرح می گردد ، مبنی بر اینکه این آیین نامه ها و بخشنامه ها خلاف شرع و قانون بوده و از صلاحیت  واختیارات سازمان تامین اجتماعی خارج هستند .

در شکایت نوع اول : دعوای مطرح شده در دیوان عدالت اداری در شعب دیوان عدالت اداری رسیدگی می شود .

در شکایت نوع دوم : دعوای مطرح شده نسبت به سازمان تامین اجتماعی در هیات عمومی دیوان عدالت اداری رسیدگی می شود .

چنانچه برای افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی نسبت به بیمه این اشخاص اختلافاتی به وجود آید، ابتدا” این افراد باید با طرح شکایت در هیات های بدوی اداره کار پیگیر این امور باشند و چنانچه رای صادره ازاین هیات ها مورد اعتراض شخص (خواهان) بیمه شده یا وکیل قانونی وی قراربگیرد می تواند ظرف ۱۵ روز اعتراض خود را در هیات های حل اختلاف اداره کار مطرح نماید ، و چنانچه رای صادره از هیات های حل اختلاف اداره کار مورد اعتراض شخص بیمه شده یا وکیل قانونی وی قرار گیرد، می توانند ظرف مهلت ۲۰روز نسبت به رای صادره توسط هیات حل اختلاف اداره کار ، درخواست تجدید نظر نسبت به رای صادره را در دیوان عدالت اداری مطرح نمایند .

وکیل تامین اجتماعی

وکیل بیمه تامین اجتماعی وظیفه رسیدگی به شکایات بیمه شدگان علیه کارفرما را دارد. سازمان تامین اجتماعی دارای قوانینی است که کارفرما را موظف به انجام آن ها در مقابل کارگر می نماید. در صورتی که کارفرما از انجام وظایف خود در قبال کارگر سرباز زده و کوتاهی کند، کارگر می تواند از کارفرما شکایت کند. گاهی ممکن است افراد در مورد مسائل مختلفی با کارفرما به مشکل بر بخورند و یا اختلافاتی بین فرد بیمه شده و کارفرما به وجود آید. در این اختلافات ممکن است کار به هیئت های مختلف و حتی دیوان عدالت اداری برسد که در این مواقع نیاز به یک وکیل تامین اجتماعی به وضوح احساس خواهد شد. افراد می توانند پیگیری پرونده خود را به صورت تخصصی به یک وکیل متخصص تامین اجتماعی بسپارند و به حق خود برسند.

از وظایف کارفرما در مقابل کارگر که در قانون تامین اجتماعی وضع شده است می توان به پرداخت عیدی، پاداش، حق مسکن، حقوق، حق خوار و بار، حق اولاد و … اشاره نمود. در صورت عدم پرداخت حقوق ذکر شده از سوی کارفرما، کارگر می تواند با کمک گرفتن از یک وکیل تامین اجتماعی از کارفرما شکایت کرده و حق خود را مطالبه کند.

خدمات یک وکیل تامین اجتماعی شامل موارد زیر می باشد:

  1. حضور وکیل در هیئت حل اختلاف
  2. حضوروکیل در مراحل رسیدگی به پرونده
  3. نوشتن لایحه برای رسیدگی به پرونده توسط وکیل

انواع موضوعات قابل پیگیری توسط وکیل بیمه تامین اجتماعی

1 – بیمه بیکاری

براساس قانون اگر افرادی  در محلی مشغول به کار باشند و در این مدت برای انها بیمه بیکاری  پرداخت شود و مدت ان یک سال و یا بیشتر از ان باشد میتوانند در صورتی که به هر دلیلی از محل کار اخراج شوند و یا تعدیل نیرو انجام شود به مدت معینی بیمه بیکاری دریافت نمایند. در تمامی مواردی که سازمان تامین اجتماعی علی رغم  وجود شرایط برای فرد حاضر به  پرداخت بیمه بیکاری برای فرد نمی باشد در این موارد وکیل سازمان تامین اجتماعی می تواند  پرونده را به عهده گرفته و بیمه بیکاری را برای فرد برقرار نماید .

2 – بیمه جهت از کار افتادگی 

اگر فردی در هنگام کار و یا در عین ماموریت دچار حادثه شود و به صورت کلی و جزئی دیگر توانایی انجام  کار کردن از وی گرفته شود می تواند  به ساطمان تامین اجتماعی در این رابطه درخواست داده و  تقاضای ازکار افتادگی را بنماید . در صورتی که سازمان این موضوع را تقبل ننماید وی می تواند  به وکیل مراجعه کند و یک وکیل سازمان تامین اجتماعی این امر را به عهده گرفته و به انجام می ساند .

3 – بازنشستگی

بازنشستگی از جمله مهمترین مواردی می باشد که سبب می شود افراد اقدام به  پرداخت حق بیمه بنمایند. در برخی از موارد علی رغم اتمام مدت زمان بیمه برای افراد، این اشخاص باید بازنشسته شده و در این رابطه  سازمان اقدام به پرداخت حقوق مستمری افراد بنماید. ممکن است اختلافاتی دراین موارد بین فرد و سازمان ایجاد شود و با سپردن امر به یک وکیل سازمان، به سرعت در دیوان و یا خود سازمان امر توسط وکیل مورد پیگیری قرار میگیرد و در این باره امور فرد به انجام می رسد .

4 – سختی کار ( مشاغل سخت و زیان آور )

مشاغلی هستند که از جهاتی سخت و زیان‌آور محسوب می‌شوند این جهات از حیث فیزیکی و مکانیکی حساب می‌شوند به این صورت که به طور مثال محیط کار برای شخص کارگر غیراستاندارد بوده و کارگر بعد از مدتی کار در آن محیط از نظر روحی و جسمی دچار مشکلات عدیده ای شده است که حال این مشکلات می‌توانند به شکلی باشند که کارفرما تمامی تمهیدات لازم را از حیث ایمنی و بهداشتی مورد رعایت قرارداده با این حال کار ذاتاً در حوزه مشاغل سخت محسوب می‌شود و گاهی پیش می‌آید که شخص کارفرما می‌تواند با فراهم‌کردن ابزار ایمنی لازم و رعایت موارد بهداشتی سختی کار را از بین ببرد ولی این کار را انجام نمی‌دهد و کار در حوزه مشاغل سخت قرار می‌گیرد.

در چنین حالتی فرد می‌تواند با اثبات این امر که شغل او در زمره مشاغل سخت قراردارد از سازمان تأمین اجتماعی درخواست بازنشستگی زودتر از موعد نماید و در این خصوص می‌تواند کلیه اقدامات لازم را به وکیل بیمه تأمین اجتماعی بسپارد، در این حالت وکیل بیمه تأمین اجتماعی با دادن درخواست به سازمان و جلب کارشناس اقدامات لازم در خصوص درخواست بازنشستگی را انجام می‌دهد.

5 – حقوق بازنشستگی برای وراث

زمانی که فردی در ایام بازنشستگی فوت می‌نماید و از تأمین اجتماعی در طول زندگی خود حقوق دریافت می‌کند وراث این شخص تحت احراز یک سری شرایط تعیین شده در قانون می‌توانند حقوق بازنشستگی فرد را دریافت نمایند؛ ولی برای این که به این حق خود برسند باید مراحلی را طی نمایند که در این خصوص وکیل متخصص تأمین اجتماعی می‌تواند بسیار یاری‌دهنده خوبی باشد.

6 – بیمه کارگران ساختمانی

براساس ماده ۵ ضابطه بیمه های همگانی کارگران ساختمانی مصوب ۹/۸/۱۳۸۶  تمامی سازندگان ساختمان یا مالکین می بایست خلال اخذ پروانه ساختمان حق بیمه کارگران خود را برای هر متر مربع زیربنا معادل ۴% دستمزد ماهیانه سال به حساب سازمان تامین همگانی پرداخت نمایند ، که شهرداری مجبور است خلال اصدار پروانه ساخت بیمه دراثر از اجرای عملیات ساختمانی در برابر اشخاص ثالث از حیث تعهدات جانی و مالی و گواهی تامین همگانی را دریافت نماید .تمامی کارگران شاغل در زمینه ساختمان تا اینکه تخریب و ترمیم … براساس ضابطه بیمه های همگانی کارگران ساختمانی مصوب ۹/۸/۱۳۸۶  مشمول بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۱۳۵۲ و ضابطه فوق وجود دارد .اینگونه براساس ماده واحده ضابطه اصلاح ماده ۵ ضابطه بیمه همگانی کارگران مصوب ۱۶/۹/۱۳۹۳سازمان تامین همگانی مجبور شده است با در یافت ۷% حق بیمه از کارگر و ۱۵% مجموع عوارض اصدارپروانه از مالک نسبت به ادامه بیمه تمام کارگران ساختمانی عمل کنند و اصدار پایان کار منوط به اصدارمفاصا حساب وجود دارد . کارگران فصلی اینگونه براساس ضابطه مشمول پرداخت حق بیمه بوده ومشمول ضابطه بیمه میگردن
7 – حقوق همسر کارکنان حکومت
در صورتیکه همسر کارمندی به شغل دولتی در داخل مملکت تعیین شود به تبعیت از محل کار همسر می تواند حداکثر تا ۶ سال از مرخصی بدون حقوق استفاده نماید.مرجع تشخیص حساس بودن شغل سازمان کار استخدامی مملکت می‌باشد.
8 – استفاده از مستمری ۲ شوهر
بر اصل ماده ۲۶ ضابطه حمایت خانواده سال ۱۳۹۳ ازدواج دائم همسر متوفی مانع دریافت حقوق مستمری بازماندگان زوج متوفی نوجود دارد.صندوق های بازنشستگی و تامین همگانی مجبور وجود دارد در مورد همسرانی که مستمری آنها به علت ازدواج مجدد قطع شده را مجدداً برقرار نماید .بر اصل ماده ۳۷ آئین نامه زوجه متوفی در فرم فوت شوهر بعدی و تعلق مستمری بازماندگان به زوجه بر اثر آن از مستمری که مبلغ آن اکثر است برخوردار خواهد شد